Sau khi suy tư về ý nghĩa của đau khổ trong bối cảnh đại dịch trong bài giáo lý sáng thứ Tư Tuần Thánh 08/04, sáng thứ Tư 15/04, Đức Thánh Cha trở lại loạt bài giáo lý về các Mối Phúc. Nói về Mối Phúc thứ bảy: “Phúc cho ai xây dựng hòa bình, người ấy sẽ được gọi là Con Thiên Chúa”, Đức Thánh Cha giải thích rằng bình an trong Kinh Thánh chính là sự sống tràn đầy phong phú chứ không chỉ là sự an bình nội tâm. Bình an này là quà tặng của Chúa Phục Sinh, xuất phát từ sự chết và sống lại của Chúa, khác với bình an của thế gian, thứ mua bằng sự bất an của người khác.

Đức Thánh Cha khẳng định: Người xây dựng hòa bình là người nhờ ơn Chúa, theo gương Chúa Giêsu, mang hòa giải đến cho tha nhân bằng cách trao tặng chính mình, luôn luôn và ở mọi nơi! Không có hòa giải nếu không có yêu thương hiến dâng chính cuộc đời mình. Phải luôn tìm kiếm hòa bình ở mọi nơi và bằng mọi cách.

Bài giáo lý của Đức Thánh Cha

Anh chị em thân mến, chào anh chị em!

Bài giáo lý hôm nay nói về Mối Phúc thứ bảy, về “những người xây dựng hòa bình”, những người được gọi là con cái Thiên Chúa. Tôi vui khi nói về Mối Phúc này ngay sau lễ Phục Sinh, bởi vì bình an của Chúa Kitô là hoa trái của sự chết và phục sinh của Người, như chúng ta đã nghe trong thư thánh Phaolô. Để hiểu Mối Phúc này cần phải giải thích ý nghĩa của từ “hòa bình”, một từ có thể bị hiểu lầm hoặc nhiều lần bị tầm thường hóa.

Shalòm: sự sống tràn đầy phong phú

Chúng ta cần định hướng giữa hai ý tưởng về bình an: đầu tiên là ý tưởng trong Kinh thánh, nơi xuất hiện từ ngữ vô vùng đẹp shalòm, một từ thể hiện sự phong phú, thịnh vượng, hạnh phúc. Khi người ta chúc mừng shalòm trong tiếng Do Thái, người ta cầu chúc một cuộc sống sung túc, đầy đủ, thịnh vượng, nhưng cũng theo sự thật và công lý, sẽ được thực hiện nơi Đấng Mêsia, Vua hòa bình (x. Is 9,6; Mic 5,4-5).

Bình an không phải là lương tâm bị thuần hóa

Tiếp đến, có một ý nghĩa khác, phổ biến hơn; theo nghĩa này, từ “bình an” được hiểu là một sự thanh tĩnh nội tâm. Đây là một ý tưởng hiện đại, tâm lý và chủ quan hơn. Người ta thường nghĩ rằng bình an là yên tĩnh, hài hòa, quân bình nội tại. Ý nghĩa thứ hai này không đầy đủ và không thể được tuyệt đối hóa, bởi vì trong cuộc sống, sự bất an có thể là một khoảnh khắc quan trọng của sự tăng trưởng. Nhiều lần chính Chúa gieo vào lòng chúng ta sự bất an để chúng ta đi gặp Người, để tìm gặp Người. Theo nghĩa này, nó là một thời khắc quan trọng trong quá trình phát triển; trong khi sự yên tĩnh nội tâm có thể tương ứng với một lương tâm bị thuần hóa và không phải là một sự cứu chuộc thiêng liêng thực sự. Nhiều lần Chúa phải trở thành một “dấu chỉ mâu thuẫn” (x. Lc 2,34-35), làm lay động sự an toàn giả tạo của chúng ta, để đưa chúng ta đến ơn cứu độ. Và trong thơi điểm đó dường như không có bình an, nhưng chính Chúa sẽ ban cho chúng ta bình an.

Tới đây chúng ta phải nhớ rằng Chúa muốn nói bình an của Người khác với bình an đến từ con người, khác với bình an của thế gian, khi Người nói: «Thầy để lại bình an cho anh em, Thầy ban bình an của Thầy cho anh em. Thầy ban cho anh em không theo kiểu thế gian. Anh em đừng xao xuyến cũng đừng sợ hãi” (Ga 14,27). Bình an của Chúa Giêsu khác với bình an của thế gian.

Bình an của thế gian: hòa bình của một số người tương ứng với chiến tranh của người khác

Chúng ta hãy tự hỏi: thế gian ban bình an như thế nào? Nếu chúng ta nghĩ về các xung đột chiến tranh, các cuộc chiến thường kết thúc theo hai cách: hoặc là một trong hai bên thất bại, hoặc là với các hiệp ước hòa bình. Chúng ta chỉ có thể hy vọng và cầu nguyện rằng con đường thứ hai này có thể luôn luôn được thực hiện; tuy nhiên, chúng ta phải thấy rằng lịch sử là một chuỗi vô tận các hiệp ước hòa bình bị từ chối bởi các cuộc chiến liên tiếp, hoặc bởi sự biến thể của những cuộc chiến tương tự theo những hình thức khác hoặc ở những nơi khác. Ngay cả trong thời đại của chúng ta, một cuộc chiến “phân mảnh” được chiến đấu trên nhiều chiến trường và theo nhiều cách khác nhau. Ít nhất chúng ta phải nghi ngờ rằng trong bối cảnh của sự toàn cầu hóa được thực hiện trên hết vì các lợi ích kinh tế hay tài chính, “hòa bình” của một số người tương ứng với “chiến tranh” của những người khác. Và đây không phải là bình an của Chúa Kitô!

Bình an của Chúa Kitô: xóa bỏ hận thù, đưa đến hòa giải

Ngược lại, Chúa Giêsu “ban” bình an của Người như thế nào? Chúng ta đã nghe thánh Phaolô nói rằng bình an của Chúa Kitô là “liên kết đôi bên thành một” (Ep 2,14), là xóa bỏ thù địch và đưa đến hòa giải. Và con đường để thực hiện công trình an bình này là thân thể của Người. Thật vậy, Người đã hòa giải tất cả mọi sự và mang lại bình an bằng máu của Người đổ ra trên thập giá, như chính thánh tông đồ Phaolô nói trong thư gửi tín hữu Côlôxê (x. Cl 1,20).

Không có hòa giải nếu không có trao tặng chính mình

Đến đây tôi tự hỏi, tất cả chúng ta có thể tự hỏi: Như thế, những người “kiến tạo hòa bình” là ai? Mối Phúc thứ bảy là Mối Phúc tích cực nhất, hoạt động rõ ràng nhất; động từ diễn đạt trong Mối Phúc này tương tự như thành ngữ được sử dụng trong câu đầu tiên của Kinh thánh về sự sáng tạo và nó nói đến sáng kiến và sự tích cực làm việc. Bản chất của tình yêu là sáng tạo và tìm kiếm sự hòa giải bằng bất cứ giá nào. Những người đã học được nghệ thuật hòa bình và thực thi nó được gọi là con cái của Thiên Chúa; họ biết rằng không có hòa giải nếu không có việc trao tặng sự sống của chính mình, và hòa bình phải được luôn luôn tìm kiếm và bằng bất cứ cách nào. Luôn luôn và trong mọi trường hợp! Đây không phải là một công việc tự động, là thành quả của khả năng của chính mình, nhưng là biểu hiện của ân sủng nhận được từ Chúa Kitô, người đã làm cho chúng ta trở thành con cái Thiên Chúa.

Bình an và quân bình nội tâm thực sự đến từ bình an của Chúa Kitô

Shalòm thực sự và sự quân bình nội tâm đích thực đến từ bình an của Chúa Kitô, là bình an xuất phát từ Thánh Giá của Người và sinh ra một nhân loại mới, được thể hiện qua vô số đoàn người vô tận các thánh nam nữ, những người có tinh thần sáng tạo, có sáng kiến, những người đã nghĩ ra những cách thức luôn mới mẻ để yêu thương. Cuộc sống của con cái của Thiên Chúa, những người nhờ máu Chúa Kitô, tìm kiếm và gặp được các anh chị em của mình, là hạnh phúc thực sự.

Một lần nữa, tôi chúc mừng lễ Phục sinh tất cả anh chị em, trong bình an của Chúa Kitô!

Hồng Thủy – Vatican